Koffie is een van de populairste dranken ter wereld, want miljoenen mensen beginnen er elke dag mee: maar het maakt wel degelijk uit welke variant we regelmatig drinken.
De favoriete drank van de wereld, met duizenden gezichten
Er zijn maar weinig dranken die zo’n grote schare fans hebben als koffie. Over continenten en culturen heen is het een gewoonte geworden dat mensen hun ochtend beginnen met een kop hete zwarte koffie, of hun middagdip op dezelfde manier verdrijven. Het bijzondere aan koffie is dat het niet alleen aantrekkelijk is vanwege het cafeïnegehalte, maar ook vanwege de geur, de smaak en de vele bereidingswijzen. In bijna elk land ter wereld heeft zich een andere koffiecultuur ontwikkeld: in Italië is espresso het symbool van het dagelijks leven, in Turkije worden de tradities in ere gehouden met dikke, langzaam gezette koffie, terwijl in Latijns-Amerika de variant van vers gebrande bonen het populairst is. In de Verenigde Staten en veel Europese landen zijn eenvoudige filterkoffie en moderne koffiespecialiteiten populair, terwijl anderen juist zweren bij thuisbereide, snel te bereiden varianten. Wat ze allemaal gemeen hebben, is dat koffie een soort ritueel is geworden: een sociale gebeurtenis, ontspanning en een oppepper tegelijk. De meeste wetenschappelijke onderzoeken tonen aan dat matige consumptie een uitgesproken gunstig effect kan hebben, aangezien koffie antioxidanten bevat en tot op zekere hoogte ook het hart- en vaatstelsel beschermt. Niet alle koffiesoorten zijn echter hetzelfde, en de verschillende verwerkingsmethoden kunnen verschillende gevolgen hebben voor ons lichaam. Hoewel veel mensen denken dat koffie gelijk staat aan een kopje dampende zwarte koffie, bepalen de technologie en de productiemethode in feite welke stoffen in onze drank terechtkomen – en sommige daarvan kunnen op langere termijn risico’s met zich meebrengen.
De verborgen gevaren van instantkoffie
Een van de meest voorkomende koffiesoorten is instantkoffie, oftewel de direct oplosbare variant, die door velen wordt gewaardeerd vanwege de snelle bereiding. Deze koffie wordt eerst gebrand en vervolgens door droging omgezet in gemakkelijk oplosbare korrels of poeder. Deze technologie concentreert echter niet alleen de aroma’s en cafeïne, maar er ontstaan ook bijproducten die het lichaam kunnen belasten. Een van de bekendste van deze stoffen is acrylamide, dat ontstaat tijdens het branden en drogen. Hoewel het in kleinere hoeveelheden ook in andere koffiesoorten voorkomt, is de concentratie in de instantversie doorgaans veel hoger. Wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat acrylamide in hoge doses leverschade kan veroorzaken en in dierproeven zelfs in verband is gebracht met het ontstaan van tumoren. Hoewel het menselijk lichaam het meestal kan afbreken, kan dagelijkse consumptie van grote hoeveelheden op langere termijn toch de belasting van de lever verhogen, vooral bij mensen die sowieso al gevoeliger zijn of al met leverproblemen kampen. Bovendien bevat instantkoffie vaak additieven die de smaak en oplosbaarheid verbeteren, maar ook het regenererend vermogen van het lichaam kunnen aantasten. Daarom is het, hoewel koffie in gematigde hoeveelheden gunstig kan zijn, bij instantkoffie raadzaam om extra op de hoeveelheid te letten. Regelmatige, dagelijkse consumptie van meerdere porties kan op lange termijn een risico vormen. Daarom raden deskundigen eerder de consumptie van versgemalen koffie aan, die in een meer natuurlijke vorm en met minder verwerkingsbijproducten in ons kopje terechtkomt.
